Mục lục
Sáng đầu tuần ngủ dậy đã nghĩ đến chuyện lớn lao, chợt nhớ ra hôm nay là ngày đặc biệt – ngày 1 người anh lớn của tôi cất tiếng khóc chào đời, cũng lại chợt nhớ ra đã 10 năm trôi qua, 1 thập kỷ 2 anh em làm việc, chiến đấu cùng nhau. Điều không mấy dễ dàng trong môi trường nghệ thuật, showbiz vốn nhiều bon chen, nghi kỵ.
Không ít người hỏi tôi, điều gì khiến cho cái tên Việt Tú có thể trường chiến và làm việc miệt mài như thế trong nền giải trí Việt Nam, vốn 5, hoặc lâu là 10 năm sẽ có một thế hệ ngôi sao vụt tắt, để những cái tên mới xuất hiện.
Nhưng sự xuất hiện của cái tên Việt Tú – cho đến thời điểm này đã là 25 năm. Năm 2019 vừa qua, những chương trình lớn nhất, xương nhất, đương đại nhất, vẫn là cái tên của anh, và còn diễn ra trong những thời điểm cận kề nhau.
Hôm nay, tôi sẽ thử phân tích trên góc nhìn chủ quan, những điều cốt lõi nhất tôi quan sát được trong 10 năm qua ở anh. Hy vọng “cuộc phẫu thuật” nhỏ này của tôi sẽ giải đáp phần nào thắc mắc của các bạn.
“Hàng hiệu”
Trong những bài viết và phỏng vấn cá nhân 2 năm vừa qua, tôi luôn đề cập đến 2 khái niệm mà tôi rất thích thú và liên tục áp dụng với các khách hàng cũng như những người bạn trong nghề mà tôi yêu quý, đó là khái niệm “Truyền thông từ lõi” và “Hàng hiệu”.
Tạm bỏ qua định nghĩa cụ thể và xin đề cập ở một bài viết khác vì nó khá dài, nhưng có thể ngắn gọn: “Hàng hiệu”, trong vùng không gian hẹp của nghệ thuật là cá nhân có đủ 4 yếu tố tại thời điểm nói:
- Dư luận của khán giả
- Tính chuyên môn
- Sự đam mê nghề
- Tinh thần chiến đấu với năng lượng đỉnh cao.
Trong suốt 10 năm qua, tôi chưa lúc nào thấy điều này mai một ở anh.
Quản trị bằng cách làm gương
Dream Studio hay Viet Theatre không phải dạng một Chaebol của ngành giải trí hay một đế chế nào đó khủng khiếp, thậm chí rất nhiều công ty sự kiện, marcom mới thành lập 1, 2 năm gần đây có số lượng nhân sự nhiều gấp hàng chục, hàng trăm lần công ty của chúng tôi
Nhưng dưới sự dẫn dắt và năng lực quản trị với hệ giá trị được đặt ra rõ ràng ngay từ đầu, và liên tục được “nhắc lại” hàng ngày, hàng chương trình, bằng cách, người leader (là anh) luôn làm gương đầu tiên, DS mang tới sự khác biệt.
Dấu ấn trên thị trường, màu sắc của từng chương trình, lan toả văn hoá tới quốc tế, những con số, hình ảnh, và nhận định của giới chuyên môn về DS ở vị trí top đầu là không thể phủ nhận.
Càng làm leader thì càng phải làm gương, thay vì ngồi chỉ đạo.
Đối xử trước sau
Thời điểm kiện cáo nhạy cảm, tất cả mọi người đều ngồi xuống và hiểu mình đang phải đối mặt với cái gì. Chúng tôi phải đối mặt với một thứ mà nếu 1000 người khác ở trong trường hợp này, 999 người sẽ “thua”.
Nhưng thời gian trôi qua, anh đã có được thứ mình đáng được nhận lại. Ở góc nhìn phía sau sự việc, bạn phải hiểu rằng việc đối nhân xử thế của bạn đối với đối tượng công chúng xung quanh phải ra sao, thì họ mới sẵn sàng lên tiếng và đứng về phía chính nghĩa khi mà bản thân việc lên tiếng của họ cũng gặp không ít áp lực.
Việc đối xử với mọi người ra sao trong quá khứ chính là câu trả lời bạn đang cầm lưỡi dao hay chuôi dao ở hiện tại.
Giấc mơ lớn, nhưng mục tiêu phải cụ thể
Ngày hôm nay nếu bạn mơ đứng trên một sân khấu lớn từ vùng trũng, nếu bạn là một NTK mơ làm Công Trí, nếu bạn là một đạo diễn đang học trong trường mơ làm Việt Tú vào ngày mai, bạn không thể tắt đèn đi ngủ khi chưa có những mục tiêu cụ thể của năm, của tháng, của tuần mà bạn đang sống. Giấc mơ là một điều gì đó mang tính “động lực” và “an ủi” khi chúng ta cảm thấy yếu đuối. Mục tiêu thì khác.
Vì vậy, nếu không muốn trở thành kẻ yếu đuối trong cuộc đời này, phải diễn giải mục tiêu cụ thể và cam kết với nó.
Đừng ngại đi những bước nhỏ
Khi Tứ Phủ lần đầu tham gia hội chợ du lịch tại London, Viet Theatre là gian hàng tư nhân duy nhất tại đây, đó là một gian hàng với kích thước khiêm tốn, nhưng trong 2 ngày diễn ra, đó lại là một trong những gian hàng nhận được nhiều phản hồi, hỏi thăm, đứng lại chụp hình từ các vị khách tại hội chợ.
Toàn bộ đồ, thiết bị để dựng lên gian hàng mấy anh em (với số lượng người đếm trên đầu ngón tay) tự mang từ Việt Nam sang, chứ không hề thuê bất kỳ một đơn vị thi công chuyên nghiệp nào. Đến ngày mở hội chợ, anh Tú tự đi tìm khách, tự cầm tài liệu đi present, đi sale, thuyết phục từng vị khách một, rồi giờ nghỉ lại chạy về ngó nghiêng, tự chỉnh trang lại gian hàng.
Dù bạn là người khổng lồ ở đâu đó, khi bắt đầu một việc mới, đừng ngại đi những bước nhỏ.
Đừng nói tiền không quan trọng, nhưng thành tựu sẽ dẫn đường
Có một vấn đề mà rất nhiều nghệ sĩ ở Việt Nam “mắc lỗi”, đó là luôn nghĩ làm nghệ thuật vì đam mê và làm thứ mình thích, còn tiền không quan trọng. Chính đó là suy nghĩ sẽ đánh bay các bạn khỏi thị trường.
Tiền rất quan trọng và sẽ ngày càng quan trọng ở thị trường này, không chỉ để bạn làm sản phẩm, mà nó còn là cán cân đối xứng cho vị trí của bạn trên thị trường. Rất nhiều người không hiểu điều đó.
Nhưng ở bước tiếp theo, nhiều người khi đã nhận ra sự quan trọng của tiền đối với sự nghiệp, lại đặt nặng, và chỉ muốn kiếm ngày một nhiều hơn. Anh Tú đã từng nhận rất nhiều chương trình lớn chỉ vì muốn làm và nhìn ra đó là “cơ hội” để tạo ra những thứ chưa từng có.
Ngay cả tôi cũng từng rất bất ngờ khi biết, có những chương trình lớn anh nhận, tưởng chừng như đem lại nhiều lợi nhuận, nhưng thực ra lại không phải như vậy. Anh nhìn thấy thứ khác.
Anh nói: “Đôi khi mình phải biết kiếm tiền ở chỗ khác, đó là cái nhạy cảm của một nghệ sĩ hiểu rõ về câu chuyện thương mại trong môi trường nghệ thuật”.
Nếu không đầu tư làm hình ảnh, bạn sẽ chết chìm
Dù ở bất kỳ vị trí nào, A, B, B phẩy, hay Y, Z nào đó, dù là nhạc sĩ, ca sĩ, diễn viên, hoa hậu hay đạo diễn, nếu không đầu tư làm hình ảnh ở thời kỳ của hình ảnh số, của việc thay đổi 1 nền tảng diễn ra trong 2 hay 3 năm, bạn chắc chắn sẽ chết chìm. Tin tôi đi, tôi có kinh nghiệm 12 năm trong việc này.
Tôi là một trong những người góp ý, đưa ra lời khuyên, cộng với vẽ ra viễn cảnh “u ám” ra sao nếu anh không sử dụng mạng xã hội. Có thể anh giữ hình ảnh “của hiếm” với việc không dùng MXH, nhưng nó là đánh đổi, anh mất lợi thế khai thác công việc, hình ảnh với cơ hội tiềm năng bị mất đi, anh chọn gì?
Và ai cũng biết Việt Tú là đạo diễn đầu tư bài bản, chuyên nghiệp về hình ảnh ra sao. Nó đã, và đang đem lại gì cho anh.
Đi, đi, và đi để biết mình là ai
Anh là một người anh, đồng thời cũng là một người mentor của tôi trong cuộc sống, công việc, thẩm mỹ nghệ thuật, và cả những chuyến đi. Chúng ta, ai cũng có 2 vũ trụ, 1 vũ trụ của tạo hoá phía ngoài kia, và một vũ trụ trong mỗi con người.
Vậy thì nếu không đi, ta sẽ tự bào mòn chính mình, 2 vũ trụ không thể kết nối, và tôi chắc chắn bạn không thể tồn tại quá 10 năm ở vị trí đỉnh cao trong môi trường sáng tạo.
Hãy đi, để biết mình là ai, mình muốn gì ở một vùng đất mới. Anh là người “đẩy” tôi, cũng như rất nhiều anh em thân thiết làm việc cùng, đi khắp nơi, hàng ngày, ít nhất là từ trong tư duy. Thay vì thưởng tiền, DS luôn tạo điều kiện cho những ai muốn đi những tấm vé du lịch.
Nếu một ngày nào đó bạn không đi nữa, tư duy của bạn cũng sớm dừng lại.
Kỷ luật và tập trung
Điều gì tạo nên cảm hứng và những phút thăng hoa trong mỗi tác phẩm, mỗi chương trình. Câu trả lời sẽ khiến bạn thất vọng, không có gì ngoài kỷ luật và sự tập trung. Vâng, kỷ luật chính là thứ chắt chiu sự sáng tạo cho bạn trong nhiều năm liền một cách bền bỉ, chứ không phải là cảm hứng nhất thời tuôn ra ồ ạt khi bạn đang vui vẻ nhưng tắt phụt trong suốt những năm sau đó.
Trong 10 năm đồng hành với nhau, tôi, từ một người bay bổng, thích chơi hơn làm, đã dần thích nghi với sự kỷ luật, tính hệ thống trong mỗi công việc, và đó cũng là điều tôi truyền lại cho các bạn nhân viên đồng nghiệp của mình hiện tại.
Tôi hỏi thêm anh về dự định mới những năm tiếp theo, vì anh đã làm quá nhiều chương trình lớn và tiền cũng không thiếu, nhưng anh trả lời “chỉ làm nghệ thuật và gắn bó với sân khấu”, đó là sự tập trung.
Kỷ luật và sự tập trung, tuy là câu trả lời hơi gây “thất vọng”, nhưng đó lại là điểm bắt đầu của sáng tạo.
Ai cũng có thể thay đổi thế giới
Từ sau khi học xong đại học, tôi có nhiều tháng liền nằm nghĩ để xem hệ giá trị của mình là gì, mình sẽ bắt đầu từ đâu. Và sau khi gặp anh Tú, thì hơn hết, rõ như mặt trời mọc mỗi sáng, đó là mong muốn thay đổi một số thứ gì đó, dù nhỏ, trở nên tốt hơn.
Chúng ta có mục tiêu, 1 mục tiêu nhỏ hoàn thành là một thành công nhỏ. Nhiều thành công nhỏ tạo nên thành tựu, và nếu rất may mắn, thành tựu đó có thể là di sản của chúng ta.
Anh bền bỉ làm từng sản phẩm sáng tạo trong suốt 25 năm qua, tôi nghĩ, và tôi quan sát, đó cũng chính là động lực bền bỉ trong anh về việc thay đổi. Hãy cứ tạo nên một gia tài của mình, biết đâu một ngày đó, nó sẽ là công cụ để cuộc sống của thế hệ sau trở nên dễ dàng hơn.
Vậy ai có thể thay đổi thế giới? Ai cũng có thể. Thế giới nào sẽ thay đổi? Trước tiên chính là thế giới ở trong bạn.
Sáng thứ 2, viết những thứ mà nếu đặt riêng độc lập, sẽ là lớn lao, nhưng nếu chịu khó quan sát một người anh, người thầy nào đó ở bên cạnh, thì sẽ là thực tế.
Chia sẻ của Hồ Quang Minh
