Mục lục
Cũng giống như bao bạn bè niên thiếu, mình cũng trải qua tuổi thơ 12 năm đèn sách cày cuốc và đạt được ước mơ (của đại đa số học sinh tại thời điểm đó) thi đỗ vào ngôi trường đại học top 1 của Hà Nội.
Hành trình đạt Income $10.000/tháng
Quyết định theo đuổi đam mê kinh doanh
Với tâm thế của một chàng sinh viên vô định hướng về sự nghiệp và con đường tương lai
Mình háo hức đắm chìm vào môi trường đại học rồi dần nhận ra rằng tiếp tục con đường học thuộc các lý thuyết ít tính thực tiễn không phải con đường mình mong muốn.
Mình dành thời gian nhiều hơn để nghiên cứu tìm kiếm con đường phát triển và tập tành kinh doanh online.
Bắt đầu bằng những bước đầu tiên lên mạng google tìm đọc các tài liệu nước ngoài và lựa chọn thử nghiệm nhiều mô hình kinh doanh khác nhau.
Sau một thời gian thực chiến đạt được một chút ít kết quả, mình quyết định nghỉ học ra lập công ty để dành 100% thời gian và tâm trí theo đuổi con đường kinh doanh online (MMO).
Những thời gian đầu tiên, mình vô cùng áp lực và chịu nhiều chỉ trích từ mọi người xung quanh do định kiến xã hội.
Nhờ chịu khó nghiên cứu các case study nước ngoài, và đọc nhiều cuốn sách, mình dần được mở mang tầm mắt củng cố niềm tin rằng mình sẽ thành công trên con đường này và liên tục vừa tự học vừa thực hành cày cuốc mỗi ngày, kiên định theo con đường đã chọn tới bây giờ.
Bài học số 1: Tầm phát triển của doanh nghiệp sẽ đi song song với mức độ phát triển của bản thân người lãnh đạo
Giờ mình nhìn lại, đây là giai đoạn nền tảng mình học và phát triển được nhiều kỹ năng bản thân nhanh nhất.
Dừng việc học ở trường lớp không phải dừng hẳn việc học tập mà chỉ đơn giản là thay đổi cách học tập, mình vẫn liên tục học tập mỗi ngày phát triển bản thân với cường độ còn lớn hơn, kiến thức cũng tiên tiến và thực tế hơn.
Mỗi người sẽ lại có 1 cách học hiệu quả khác nhau, nên cần tìm ra cách học tập mình yêu thích và thấy hiệu quả để duy trì mỗi ngày.
Nhận ra tiềm năng của thị trường freelance global và nền công nghiệp platform
Nói về MMO (make money online), mọi người thường nghĩ tới các công việc kiếm tiền không bền vững và rủi ro bởi nhiều anh em làm MMO với tư duy kiếm tiền chớp nhoáng phá nát thị trường.
Nhưng thực tế khi dấn thân đủ sâu, mình may mắn biết đến rất nhiều các tấm gương, những người anh, idol kinh doanh siêu khủng trong ngành cả trong nước lẫn nước ngoài mà mình rất ngưỡng mộ ví dụ như anh Bình Nguyễn,…
Còn rất nhiều cái tên khác nếu tag vào trong này thì chắc không xuể.
Từ đó, ngay từ những ngày đầu tiên xây dựng đội ngũ, mình đã luôn định hướng cho anh em kinh doanh trong ngành này theo hướng bền vững và tạo lập giá trị.
Và chiến lược mình đặt ra cho team để phát triển bền vững là đa kênh, đa dạng sản phẩm dịch vụ, thị trường nền tảng, trên kim chỉ nam tạo lập hệ sinh thái liên quan chặt chẽ để bổ trợ lẫn nhau.
Trong khuôn khổ bài viết này mình sẽ viết sâu về team ASMLink hiện tại đang hoạt động kinh doanh mảng Freelance Global đưa các dịch vụ ra bán tại thị trường quốc tế.
Thời gian đầu, ASMLink tập trung đi theo thị trường ngách tại thị trường Việt, bán các dịch vụ tập trung vào đối tượng khách hàng mục tiêu là những chủ website tiếng anh như dịch vụ viết content cho blog, dịch vụ SEO mua backlink và mua bán định giá website.
Lúc đó mình và team làm theo kiểu lom dom khai thác các kênh theo cách khá truyền thống và giới hạn.
Do phụ thuộc hoàn toàn vào 1 kênh nên đến thời điểm kênh marketing đó kém hiệu quả, cả team mình gặp rất nhiều khó khăn, tụt giảm doanh số, khách hàng, con đường phát triển mịt mù.
Mình tiếp tục nghiên cứu tìm cách phát triển tìm kiếm khách hàng cho dịch vụ của team và nhận ra thị trường quốc tế vô cùng rộng lớn, đang chia thành các thị trường ngách và hệ sinh thái các platform tạo ra các thị trường đại dương xanh.
Đây là cơ hội rất tốt cho các cá nhân và doanh nghiệp siêu nhỏ của Việt Nam không có nhiều nguồn lực vẫn có thể tiếp cận và cạnh tranh với các freelancer hay agency ở các nước khác.
Nghiên cứu sâu hơn, mình thấy freelancer và agency các nước khác như Ấn độ, Philippine,… hoạt động rất sôi rộng và chuyên nghiệp trên thị trường global.
Còn Việt Nam thì lại gần như không thấy cộng đồng nào mạnh về mảng này (có thể là do tiếng anh còn chưa tốt). Thoạt nghĩ chả nhẽ Việt Nam mình lại thua bọn Ấn, Phi,… kia, mình và team càng có động lực để đào sâu hơn quyết không bỏ cuộc.
Mô hình freelance không đòi hỏi vốn nhiều, thị trường global thì lại siêu rộng lớn, không giới hạn về không gian, không giới hạn về loại hình dịch vụ (có hàng trăm loại hình dịch vụ đang được giao dịch hàng giờ trên các nền tảng này từ lập trình, dịch thuật, viết lách cho đến thiết kế, sale, marketing hay đơn giản là trợ lý ảo,…).
Mình cùng team triển khai test thử luôn thì còn thấy tỉ suất lợi nhuận rất cao nữa (mỗi bài content bên mình bán được từ vài chục đô cho tới vài trăm đô, chưa kể các dịch vụ giá trị cao khác nữa).
Từ đó mình quyết định tìm cách scale up….
Bài học số 2: Dám thay đổi và bước chân ra thế giới
Bây giờ nhìn lại, quyết định đưa con thuyền ra biển lớn táo bạo đó là quyết định vô cùng đúng đắn đã giúp đưa team ASMLink vượt qua được khủng hoảng và cả vùng an toàn, là bàn đạp mạnh mẽ giúp giai đoạn scale up của team dễ dàng thành công hơn.
Kinh doanh trong môi trường online hay bất kể đâu, mọi thứ luôn thay đổi từng ngày, nếu không liên tục update thay đổi và thích nghi thì doanh nghiệp của bạn rất khó sinh tồn.
Phải liên tục tiến lên và đưa tầm mắt ra xa, thị trường global là một gợi ý hoàn toàn nên cân nhắc.
Cách scale up business freelance global từ con số 0 đạt ngưỡng income 5 chữ số
$10.000/tháng lãi đã trừ chi phí.
3 giai đoạn/hình thức của một freelance business trải qua lần lượt là Freelancer, Consultant và Agency.
Sự khác nhau giữa các loại hình freelance business ở việc cách bạn tư duy về business của mình.
Ở cấp độ 1, freelancer (cá nhân làm việc tự do) chủ yếu đổi thời gian lấy tiền, dễ triển khai, tự do, phục vụ nhiều khách hàng với các đầu công việc đơn giản.
Cấp độ 2, consultant (nhà tư vấn) bán các gói dịch vụ giá trị cao hơn, định vị mình là chuyên gia trong lĩnh vực, chọn lọc và nhận ít khách hàng hơn nhưng phí sẽ cao hơn.
Cấp độ 3, agency là hệ thống đội ngũ lớn, cấu trúc rõ ràng và chuyên môn hoá, hệ thống sẵn sàng tăng trưởng mạnh mẽ cấp độ tối đa.
Khi làm việc độc lập hay nhóm nhỏ (Freelancer & Consultant), income 1 tháng từ con số 0 lên 3, 4 chữ số thì hoàn toàn khả thi.
Nhưng để đạt được ngưỡng 5 chữ số và sẵn sàng tăng trưởng mạnh hơn thì mình nhận ra mình phải cần có một ekip (Agency).
Khi đứng dưới danh nghĩa một Freelancer thì mọi người thường tư duy đánh đổi thời gian của bản thân mình thành tiền, còn xây dựng thành một ekip (Agency) thì bạn đang có một cỗ máy tự động vận hành ra tiền cho mình.
Mình quyết định xây một ekip và để cho các bộ phận có thể tự phối hợp với nhau làm việc một cách trơn tru và có nền tảng để tiếp tục phát triển lớn hơn.
Nhiều người thường nghĩ làm service thì không thể scale up, nhưng mình đã xoá bỏ vấn đề phụ thuộc con người và xây dựng 1 system chạy tự động.
Gần như mình đã có thể break ra, giao phó cho 1 manager phụ trách vận hành bộ máy.Mình cấu trúc team thành 3 bộ phận chính:
- Marketing
- Sale
- Product Devlopment
Team Marketing có nhiệm vụ R&D, nghiên cứu và testing các platform mới. Đội này phải nghiên cứu xem từng platform có những điểm mạnh gì. Từ đó, mình sẽ quyết định bán dịch vụ gì ở trên đây.
Khác với việc marketing đại trà hàng loạt 1 cách giống nhau cho tất cả các loại khách hàng thì đội này sẽ phân tích, và đưa ra giải pháp cho từng đối tượng khách hàng khác nhau dựa theo nhu cầu của họ. (Tối ưu và chuyển đổi khách hàng sẽ tốt hơn nhiều)
Team Sale có nhiệm vụ tư vấn, hỗ trợ khách hàng trong suốt quá trình làm việc và chốt sale. Ở đội sale của mình thì mình chia thành nhiều cấp độ, mỗi cấp độ sẽ phải tập trung phục vụ các tầng khách khác nhau:
- Ví dụ như những bạn mới vào thì thường sẽ chỉ follow up, trả lời các câu hỏi thường gặp của khách hàng.
- Các bạn có kinh nghiệm nhiều hơn thì sẽ tập trung tư vấn sâu, xử lí các tình huống khó.
- Còn những bạn có kinh nghiệm lâu năm thì có thể trực tiếp gọi điện, tư vấn hỗ trợ cho các khách hàng lớn. (Việc gọi điện chốt sale tỉ lệ thành công cao hơn rất nhiều so với chat)
Team Product & Development thì có nhiệm vụ nghiên cứu, tìm đối tác, đàm phán về giá, chạy order fulfill sản phẩm. Đội này sẽ chịu trách nhiệm chính về chất lượng sản phẩm dịch vụ bên mình.
Các bạn P&D của bên mình luôn được trang bị kĩ năng dealing, đàm phán và khả năng tự nghiên cứu tìm hiểu để có thể tự tìm kiếm đối tác và deal giá tốt nhất.
Điểm mạnh của đội này là họ giao tiếp tốt để có thể mời được các đối tác về làm việc và giữ được mối quan hệ tốt với đối tác này.
Bài học số 3: Liên tục quy trình và hệ thống hoá
Để scale up được dịch vụ service thì mình phải liên tục đóng gói các dịch vụ đó theo các quy chuẩn để trở thành các gói package có thể sản xuất công nghiệp được, không bị giới hạn.
Từ đó mình không bị phụ thuộc vào con người, có thể thay thế bất cứ ai theo quy chuẩn mình đã đặt ra. 100 sản phẩm dịch vụ như một, điều mà mọi người cho rằng chỉ có sản phẩm vật lí mới có được.
Nhờ có ekip đó mà công việc của mình đã hoàn toàn tự động hoá được. Mình gần như đã có thể thoát khỏi business, dành tâm trí để có thể phát triển các business khác và có thêm nhiều thời gian để chia sẻ những kinh nghiệm đã có với anh em trong cộng đồng Freelancer Viet Go Global.
Do bài dài quá rồi mà vẫn còn rất nhiều thứ muốn chia sẻ, mình xin phép dừng tại đây.
Chia sẻ của Long Lê