Khi bạn điều hành một tổ chức nhỏ 5 – 10 người, bạn thường dùng tình cảm anh em hay bạn bè để quản lý con người.
Khi bạn quản lý một tổ chức 50 – 100 người, bạn cũng dùng tình cảm, sự thân tình, nhưng kèm theo đó là những quy định, luật lệ để duy trì nề nếp, và sự ổn định của tổ chức.
Khi bạn quản lý một tổ chức lớn có hàng nghìn, nhiều nghìn người, bạn bắt buộc phải dựa vào luật lệ, quy định, các nguyên tắc, các quy trình vận hành, và bỏ qua các mối quan hệ tình cảm thân thiết…
Tình cảm, lòng bao dung là rất cần thiết, nhưng bạn phải hết sức cân nhắc, và phải sử dụng nó vì lợi ích của tổ chức, chứ không phải vì sự ngưỡng mộ của người khác dành cho chính mình.
Khi bạn tha thứ lỗi lầm của một người (kể cả khi người đó rất đáng tha thứ), bạn có thể tạo sự bất bình cho hàng nghìn người khác. Khi bạn khen ngợi, động viên (motivate) một người, bạn có thể làm mất động lực (demotivate) hàng nghìn người khác.
Đơn giản là vì hàng nghìn con người đó, không ai giống ai. Họ không có cùng một suy nghĩ là nên hay không nên tha thứ cho một hành động vi phạm.
Họ chỉ biết dựa vào điều luật đã được phổ biến, mà nếu làm khác, lập tức họ sẽ cho là bạn thiên vị. Họ không bận tâm lắm về tình cảm hay lòng vị tha.
Họ chỉ biết pháp luật đề ra là để thực thi, và phải được thực thi một cách công bằng. Đó cũng là nỗi đau của nhiều nhà lãnh đạo…
Đôi khi, nhà lãnh đạo đau đớn lắm khi phải “xuống tay” với chính những người thân cận nhất của mình; day dứt lắm khi phải trừng phạt những người đáng được tha thứ. “Quân pháp bất vị thân” là vậy!
Nó khắc nghiệt, nó vô tình, thậm chí, có lúc nó rất tàn nhẫn. Ai làm lãnh đạo tổ chức lớn đều cũng phải trải qua những phút giây đau đớn, day dứt như vậy.
Khi bị giằng xé giữa một bên là tình cảm riêng tư, bên kia là tính nghiêm minh của kỷ luật, người thủ lĩnh chân chính phải dám hy sinh cả sự yêu mến và kính trọng đối với bản thân mình để ra quyết định dựa vào lợi ích của số đông!
Một tài xế lái xe cấp cứu vượt đèn đỏ không quan sát, gây tai nạn làm chết nhiều người.
Anh ta vì nôn nóng cứu một người trên xe (động cơ tốt), nhưng lại làm chết nhiều người. Hành động này của anh ta vẫn phải bị trừng phạt (dù có lưu ý đến tình tiết giảm nhẹ), chứ không thể tha thứ!
Nếu tha thứ, nhiều lái xe cấp cứu khác sẽ dựa vào tiền lệ này để bất chấp khi cho rằng mình có quyền vượt ẩu vì đang thực hiện nhiệm vụ cứu người. Hậu quả sẽ như thế nào thì chắc ai cũng biết!
Chia sẻ của Nguyễn Hữu Long
