Những người lạc quan và luôn giữ vững niềm tin là những người dễ vượt qua được khó khăn. Nhưng những người quá lạc quan lại là những người dễ thất bại và mất đi cơ hội sống sót. Nghịch lý chăng? Không đâu!
Tác giả Jim Collins, trong cuốn sách “Good To Great”, tạm dịch là ” Từ tốt đến vĩ đại”, đã viết về nghịch lý Stockdale (Stockdale paradox); tôi xin được tóm tắt thế này:
Stockdale là một tù nhân chiến tranh, bị giam cầm dưới chế độ hà khắc khủng khiếp suốt 8 năm, và cuối cùng ông vẫn sống sót trở về, trong khi nhiều bạn tù của ông không có may mắn ấy. Khi được hỏi những người nào không qua khỏi được, ông trả lời rằng đó là những người lạc quan (the optimists).
Đúng vậy, những người lạc quan (tôi hiểu là quá lạc quan) đã không sống sót, vì lúc nào cũng mơ mộng sẽ được trả tự do vào dịp lễ này, lễ kia, để rồi hết lễ này đến lễ kia trôi qua, họ vẫn bị giam cầm, và chết vì trái tim tan nát.
Trong khi đó, Stockdale luôn biết và chấp nhận điều tồi tệ sẽ còn đeo bám dai dẳng với mình. Mặc dù luôn tin tưởng vào một kết cục tốt đẹp, ông luôn đối mặt với sự thật phũ phàng để sẵn sàng đón nhận nó mà không lạc quan đến mức lúc nào cũng kỳ vọng điều tốt đẹp sẽ đến sớm. Ông luôn quở mắng những người lạc quan: “Chúng ta sẽ không được thả vào lễ Giáng sinh đâu, phải chấp nhận như thế!”.
Jim Collins viết “Đối mặt sự thật phũ phàng, nhưng đừng mất niềm tin”.
Còn tôi, tôi sẽ nói ngược lại: “HÃY VỮNG NIỀM TIN, NHƯNG PHẢI ĐỐI MẶT SỰ THẬT PHŨ PHÀNG!”.
Trở lại với chủ đề Covid. Hãy vững niềm tin rằng dịch bệnh rồi sẽ qua, và chúng ta sẽ trở lại với cuộc sống bình thường. Nhưng đừng quá lạc quan đến mức nghĩ rằng nó sẽ sớm qua và mọi chuyện sẽ dễ dàng, để rồi thờ ơ với công tác chuẩn bị và không chịu đối mặt với khó khăn được dự báo sẽ còn kéo dài.
Tôi thấy nhiều người “lạc quan” đến mức bất chấp. Trong lúc cả nước đang gồng mình chống dịch, họ vẫn vô tư du lịch, tụ tập ăn nhậu, vui chơi, tiệc tùng, lễ hội…, và cười vui hơn hớn như không có chuyện gì xảy ra. Và các bạn đã thấy hậu quả của sự “lạc quan” quá thể này rồi đấy!
Đừng lạc quan đến mức không làm gì, chỉ bình thản hóng tin vui mà bạn kỳ vọng sẽ đến sớm. Không đâu, sự thật tốt hơn giấc mơ! (mượn lời Jim Collins). Sự thật là con virus vẫn đang lộng hành, và chúng ta phải luôn cảnh giác cao độ.
Phải tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu về khai báo y tế, hạn chế đi lại, tránh tụ tập đông người, hạn chế tiếp xúc, chấp hành nghiêm lệnh phong tỏa hay cách ly, đóng góp kinh phí trong phạm vi có thể, kêu gọi ý thức phòng chống của mọi người… Và các doanh nghiệp phải sẵn sàng, chủ động tìm kiếm cơ hội và HÀNH ĐỘNG, thay vì than thở hoặc ngồi yên chờ đón tin vui hết dịch.
Vững niềm tin, nhưng phải đối mặt với sự thật phũ phàng là điều tôi muốn nhắn nhủ. Giấc mơ dù rất đẹp cũng không bằng sự thật tệ hại ta phải đương đầu. Và để đối mặt với sự thật, ta phải nghiêm túc HÀNH ĐỘNG!
Có lẽ các bạn không tin. Ngay từ lúc Việt Nam đang lạc quan chuẩn bị công bố hết dịch, nhìn vào diễn biến thế giới, cá nhân tôi không lạc quan nhiều như thế, và luôn mong mọi người hãy sẵn sàng để đón nhận sự thật tồi tệ hơn có thể sẽ đến. Sẵn sàng đối mặt sự thật, nhưng đừng mất niềm tin! Chúc tất cả chúng ta vượt qua khó khăn này!
Chia sẻ của Long Nguyen Huu