“Đàn ông tạo ra sản nghiệp và đàn bà quản trị sản nghiệp đó.” _ trích Cuốn Theo Chiều Gió
Từ bé, mụ Scarlett O’Hara đã được dạy dỗ như vậy để sẵn sàng làm vợ một thiếu gia nhà giàu rồi liệu hồn mà tiếp quản sản nghiệp nhà chồng. Có lẽ vì thế tiểu thuyết dành hẳn một chương kể về bà Ellen, mẹ đẻ của Scarlett, về xuất thân, về cách mà cuộc đời xô đẩy cô tiểu thư chọn chồng là một anh già phú nông ở miền quê đất đỏ xa xôi, rồi bắt tay vào quản trị cái gia sản gồm đồn điền và lũ con lóc chóc của họ.
Cũng chắc hẳn đó là lí do tranh minh họa cho sách và poster của phim có một scene kinh điển là cảnh hai cha con đứng trong ráng chiều, dưới gốc cổ thụ, ngắm nhìn những cánh đồng bông tít tắp… Và rồi mụ Scarlett, vốn là con bé mải mê yêu đương và sống đầy bản năng, cuối cùng lại trở thành kẻ cai quản Tara, vật lộn để bảo toàn được nó cũng như những con người sinh sống ở đó.
Nhưng bài này không phải nói về Scarlett, bà Ellen hay Tara. Tôi chỉ mào đầu như vậy để các chị em bạn dì hiểu vì sao tôi có một nỗi ám ảnh về quản trị một cái tổ và tôi thấy nó ở Parasite.
Nói thêm một chút cho rõ hơn về nỗi ám ảnh này, thì có thể trích dẫn lời “bà đầm thép” Margaret Thatcher, nữ thủ tướng nổi tiếng của nước Anh. Cụ ấy đã phán:
“Chị em nào hiểu rõ các vấn đề của việc điều hành một tổ ấm thì sẽ dễ hiểu rõ hơn các vấn đề của việc điều hành một đất nước.”
(Any woman who understands the problems of running a home will be nearer to understanding the problems of running a country.)
Thế giới đã thay đổi rất nhiều, vai vế của đàn ông và đàn bà trên nhiều mặt trận đã được phân bổ lại khác xa so với thế kỷ trước, khỏi cần so tận xa xôi thời ơ kìa. Nhưng chuyện của cái tổ thì xem ra vẫn cứ phải nằm trong tay đàn bà nhé.
Không tin, hãy xem cái poster này (UK alternative poster by Andrew Bannister) của Parasite phát hành ở bên Anh. Bà Park dẫn đầu cái gia đình nhà giàu đấy thôi!
Bà Park, một phụ nữ U40, đã quản trị và vận hành gia cảnh như thế nào – để tấn bi kịch xảy ra khiến cho kẻ chết tức tưởi không ai khác chính là người chồng hoàn hảo của mình?
Gọi là người chồng hoàn hảo không ngoa đâu ạ. Một doanh nhân ngoài 40 tuổi, phong độ, thành đạt, bảnh trai, sống lành mạnh và hết mực yêu chiều vợ con. Người chồng hoàn hảo ấy giao vào tay bà vợ một gia sản hoàn hảo: ngôi biệt thự tuyệt đẹp, tiền tiêu thoải mái, hai đứa con đủ nếp tẻ tùy vợ sắp xếp chuyện ăn học chơi bời. Thế mà anh ấy phải chết, một cái chết lãng nhách.
Dù rất cố gắng nghĩ khác đi, nhưng cuối cùng tôi vẫn phải kết luận cái chết rất dở hơi của người chồng đó là hệ quả tất yếu từ cách người vợ quản trị và vận hành cái gia cảnh giàu sang của họ.
Bộ phim thể hiện rõ ràng sự cả tin và thiếu sát sao của chị này từ khâu tuyển dụng nhân sự đến kiểm soát các hoạt động. Chị ta cũng không biết hết các ngóc ngách trong ngôi nhà mà mình đang ở. Nhưng điều đáng trách nhất có lẽ là sự ngây ngô, vô tư của chị khi điều hành người làm thuê.
Tôi cho là chính sự yếu kém đó của bà chủ nhà – ở khâu điều hành nhân sự – đã tạo ra một lũ ký sinh trùng cho ngôi nhà. Hãy thử so sánh với các bà chủ của Tara, là bà Ellen và Scarlett, đối đãi người ăn kẻ ở làm sao mà họ yêu thương nhà chủ như ruột thịt và trung thành kinh khủng, nhưng cũng luôn phân định vai vế rõ ràng, không một ai hở ra là lợi dụng “act like you own the place” hay bộp cái lật mặt hại chủ.
Còn chị chủ nhà này đã làm gì khiến lũ ký sinh trùng có cái tâm lý tung tẩy, hở ra là qua mặt chủ, và mọi rắc rối do chúng gây ra thì chúng đổ tại cho chủ để rồi… giết luôn cả chủ?!?!
Để quản trị và vận hành một gia sản mà nhiều người thèm muốn, chưa bao giờ là dễ dàng.
Hết mực tin tưởng và chung chi lương lậu sòng phẳng, như chị Park chủ nhà đây, chưa thể đảm bảo ký sinh trùng không trỗi dậy và gây ra muôn vàn bi hài kịch.
Qua bao năm tháng nghiền ngẫm Cuốn Theo Chiều Gió và rất nhiều câu chuyện về quản trị gia sản, tôi cũng đủ thấu hiểu nỗi gian khó của các bà chủ nhà. Thấu hiểu đến nỗi, bản thân tôi luôn từ chối các cơ hội để trở thành một bà chủ nhà giàu. Tôi quá yêu cuộc sống giản đơn và thẳng tuột của mình, không thể hi sinh nó để trói buộc bản thân vào một gia sản đòi hỏi rất nhiều sự sắc sảo để quản trị và tâm huyết để sát sao vận hành.
Bởi vậy cũng luôn hâm mộ và vô cùng trân trọng các quý phu nhân, những người âm thầm từ bỏ tất cả ước nguyện của riêng mình để dồn hết linh hồn cho công tác quản trị và vận hành sản nghiệp của chồng. Thỉnh thoảng lại có một cô em, người dát đầy hàng hiệu, đòi bà chị ế cà phê xả hơi 1-2 tiếng để than thở cảnh sống phụ thuộc làm gì cũng phải lo cho đẹp cái mặt chồng.
Mà cái lão chồng, trời ơi là giống anh Park chết oan kia, hoàn hảo đến mức chẳng có gì để oán trách được, nên là vợ đành phải tự nguyện cống hiến bản thân để đảm bảo gia đình là một cái background hoàn hảo cho lão ấy!
Liên tưởng đến những bức tranh khác cũng mang chủ đề quản trị và vận hành, với những “lỗi kĩ thuật” hay “vấn đề phát sinh” tương tự. Tôi chắc chắn rằng các nguồn cơn của mọi sự phức tạp đều hội tụ ở một điểm chung – chính là khả năng quản trị sản nghiệp. Cung Nô Bộc trong lá số tử vi có tốt đến mấy, không kiểm soát được ký sinh trùng thì cũng toi sớm lắm.
Nên là, phân tích cái lỗi ở chị chủ nhà ra để biết sai ở đâu còn sửa thôi. Chứ không ai đáng trách trong tấn bi hài kịch ấy. Chúa Trời đã sinh ra đàn ông và đàn bà để phân công rõ ràng, cho dù có cưới người cùng giới tính thì vai vế vẫn phải phân chia ra như thế. Khó lòng có ai gánh trọn vẹn được đôi đường cả việc công danh lẫn gia đình.
Nếu kịch bản phim Parasite được cánh đàn ông viết ra như là một lời nhắc khéo hoặc trách khéo các quý phu nhân, thì hi vọng rằng bài chém gió này của tôi cũng giúp các chị em bạn dì nhận ra vài điều.
Cảnh khóc than mỗi dịp ô sin về quê rồi mất hút, ai còn lạ gì. Mà cảnh rên siết vì người giúp việc làm bừa khiến ta phải lắp camera trong tất cả các buồng ở nhà mình, đâu còn là chuyện mới. Làm sao để họ ở với ta như người ở với người, chứ không phải là ký sinh trùng bâu bám vào người? Do phúc đức của bà chủ nhà cả đấy nhỉ?
Kết thúc bài phân tích loằng ngoằng này ở đây, xin chúc các chị em bạn dì đã lỡ chọn làm quý bà nhà giàu thì công tác tốt. Của chồng, công vợ. Gái có công, chồng chẳng phụ. Các cụ dạy rồi, yên tâm mà lĩnh xướng!
P/S: Cũng may, suôn sẻ thì cả nhà vui, mà có vấn đề gì thì người lăn đùng ra chết lại là ông chủ. Trong bi nó có hài ở chỗ đấy. Thôi thì, mong các bà chủ nhà cố gắng vì con vì cái. Giận gì thì giận, đừng đến mức giả vờ ngố ngẫn mượn tay ký sinh trùng xử lí đối tác nhá!
Chia sẻ của Tú Bội Đào
