Bài viết này anh muốn dành cho các bạn chuẩn bị thi vào Đại học và cả các bạn đang còn học Đại học giữa chừng. Gần đây do có thời gian ở nhà nhiều hơn nên anh có hỏi han đứa cháu về chuyện học hành của nó. Và được hỏi ý kiến về việc nó có ý định nghỉ học giữa chừng để đứng ra kinh doanh riêng với đám bạn.
Nó hỏi anh một phần vì ngày xưa anh cũng đã có một khoảng thời gian nghỉ học để startup. Ít ra cũng phải hỏi người đã làm rồi chứ, chưa làm sao dám trả lời, haha. Thật sự anh cảm thấy vui. Vì đứa cháu mới học năm hai nhưng đã có tinh thần tự lập khá tốt. Và anh quan sát thì cũng không ít các bạn bây giờ cũng có ý định này.
Nên bài này sẽ là quan điểm cá nhân của anh về việc có nên tiếp tục học hay là nghỉ giữa chừng để theo đuổi đam mê kinh doanh hay không? Hy vọng, sẽ cho các bạn được một góc nhìn mới. Anh học kỹ thuật vì ngày xưa…không biết thi trường gì. Cũng chả biết đam mê của mình là cái quái gì nữa.
Khi nhập học được vài tháng, mọi thứ không như mình mong đợi bấy lâu nên thật sự anh cảm thấy khá chán nản. Do bản tính thích tự lập sớm nên anh cũng có thời gian đi làm ngay từ tháng thứ 2 bước vào Đại học. Anh làm khá nhiều nghề, từ gia sư, giữ xe, phục vụ, phụ hồ cho đến…lễ tân.
Và anh cũng gặp được nhiều người có chí hướng giống mình. Vậy là sau một thời gian bàn bạc, tụi anh quyết định đứng ra kinh doanh riêng. Mảng của tụi anh làm là về giáo dục đào tạo cho học sinh cấp 3. Lúc đó, ngoại trừ cái máu lửa của tuổi trẻ ra thì thiệt sự tụi anh chả có gì.
Tiền bạc, kinh nghiệm, kiến thức, mối quan hệ…không một thứ gì cả. Và hệ quả tất yếu là sau một thời gian, cái máu lửa, nhiệt huyết bấy lâu cũng dần dần giảm xuống. Khi mà, đụng vào việc gì cũng không biết làm. Đụng vào cái gì cũng làm sai. Tìm kiếm khách hàng mới thì khó khăn mà khách hàng cũ cũng dần bỏ đi.
Mặc dù team của tụi anh làm việc từ 6h sáng cho đến gần 12h đêm để setup các thứ từ quy trình, tài liệu giảng dạy nhưng mọi việc vẫn không đi đến đâu. Lúc đó, anh cũng định nghỉ học để tiếp tục theo đuổi cái công việc kinh doanh của mình. Vì thời gian lên trường trong cả tuần chưa đến 2 buổi nên kiến thức gần như không có gì cả.
Sau 4 tháng cầm cự, việc kinh doanh của tui anh phải dừng lại. Và nó kéo theo một hệ quả có thể nói là khá nặng nề. Học kỳ đó, anh bị nợ gần như tất cả các môn. Còn việc kinh doanh nó làm tụi anh mỗi đứa phải cõng thêm một đống nợ (hơn năm chục triệu mỗi đứa)
Lần đầu tiên anh có cảm giác như nghẹt thở. Lần đầu tiên anh có cảm giác nghi ngờ bản thân mình. Vì sao mình cố gắng đến vậy mà mọi chuyện lại chẳng đi đến đâu? Anh phải mất 1 tháng để lấy lại thăng bằng cho mọi thứ. Và anh quyết định quay lại để tiếp tục việc học giang dở.
Tất nhiên, bên cạnh đó là phải đi kiếm việc làm để trả nợ cho cái trải nghiệm startup đầu tiên của mình. Nên anh nghĩ, bạn nào đang có ý định bỏ dở việc học để kinh doanh thì nên cân nhắc một cách nghiêm túc về nó. Thật sự, anh nghĩ nếu các bạn đam mê kinh doanh thì việc học hỏi kinh doanh sớm là một điều tốt.
Nhưng đó phải là khi các bạn thực sự yêu thích nó. Và quan trọng hơn, các bạn phải có kiến thức về nó. Đừng chỉ vì ai đó khuyên tuổi trẻ nên kinh doanh này nọ mà bỏ việc học hành. Nếu các bạn muốn thử, sao không vừa học vừa kinh doanh xem. Mình có thể bán một mặt hàng nào đó xem thứ có ai mua không? Chỉ cần bán một mặt hàng thôi là các bạn đã học được quá trời thứ rồi.
Đồng ý là, nó sẽ khó khăn hơn, vất vả hơn khi các bạn không thể tập trung 100% thời gian. Nhưng mà, nó sẽ hạn chế được những sai lầm không đáng có. Nếu các bạn làm được tốt, mô hình của các bạn có thể mở rộng được, đến khi đó các bạn hãy nghĩ tới việc ra riêng.
Bởi vì, ngay bay giờ mà thu xếp giữa việc học và việc kinh doanh các bạn còn chưa thu xếp cho ổn thỏa thì làm sao đảm bảo được khi ra riêng các bạn sẽ làm tốt được. Thứ hai là, việc vừa học vừa làm sẽ đảm bảo được cho các bạn không phải quá stress khi mà bắt buộc phải thành công ngay từ đầu.
Vì ở giai đoạn này việc sấp mặt là chuyện bình thường. Các bạn biết không, nếu một bạn nào đó thực sự nổi bật thì họ đã vốn rất khác biệt rồi. Họ sẽ biết cách làm ổn thỏa mọi thứ. Chứ không phải để nghe lời khuyên của ai. Vì vậy, nếu các bạn còn lăn tăn về việc có nên nghỉ học để theo đuổi việc kinh doanh hay không thì câu trả lời là không nên.
Các bạn nên tập trung học để lấy cho tốt cái bằng của mình đã. Khi đó, các bạn muốn làm gì cũng được. Vì ít nhất mình còn giữ một cái bằng Đại học để “làm vốn” mà. Đến đây nếu bạn nào muốn lấy những tấm gương như những Bill Gates hay Mark Zuckerberg bỏ học mà xây dựng được những tập đoàn toàn cầu thì cũng được thôi.
Chia sẻ của Lê Tấn Nghĩa
