Mục lục
Cuối tháng 7.2020, Mark Zuckerberg – Giám đốc điều hành Facebook cùng với những người đứng đầu Google, Amazon và Apple trải qua một ngày dài để trả lời các câu hỏi từ các thành viên của Tiểu ban chống độc quyền Hạ viện.
Vào thời điểm đó, Mark chưa chắc nhận ra sự đe dọa trực tiếp mô hình kinh doanh của Facebook không đến từ Quốc Hội Mỹ mà đến từ một trong các giám đốc điều hành có mặt tại phiên điều trần đó. Giờ thì anh ấy đã nhận ra cùng với cụm từ ATT.
Thời đại của dữ liệu người dùng miễn phí, theo dõi người dùng khắp mọi nơi đã sắp bước sang một giai đoạn mới. Vào tháng 1 vừa rồi, Tim Cook, CEO của Apple đã công bố việc thay đổi về tính riêng tư của công ty.
Họ sẽ cấm việc chia sẻ các hành vi của người sử dụng iPhone với các bên thứ 3 trừ khi người dùng cho phép điều đó một cách rõ ràng. Cook nói rằng chính sách này được thiết kế có phần suy nghĩ về Facebook.
Từ mùa xuân 2021, mọi ứng dựng trên iOS muốn “theo dõi” người dùng, nghĩa là chia sẻ hành vi và dữ liệu của họ với các ứng dụng, website hoặc bên khác, trước tiên phải được sự cho phép rõ ràng của họ. Vấn đề là hầu hết mọi người đều muốn từ chối việc theo dõi. Một cái thông báo cho phép theo dõi có lẽ không hề dễ chịu với bất kỳ ai.
Đây sẽ là một tin xấu đối với Facebook trên nhiều phương diện. Chính sách App Tracking Transparency (ATT) của Apple trên hệ điều hành iOS sẽ quản trị việc theo dõi các chiến dịch app-to-web lẫn app-to-app
Facebook’ SDK & Facebook Pixel
Ai đã triển khai Facebook Ads thì chắc chắn không xa lạ gì với Audience Network. Quảng cáo mà chúng ta thực hiện trên nền tảng Facebook Ads không chỉ hiện thị trên các sản phẩm của công ty này như Facebook, Messenger hay Instagram, nó còn hiển thị trên vô vàn ứng dụng, website từ các bên khác gia nhập vào mạng lưới Audience Network của Facebook.
Các app này muốn hiển thị quảng cáo sẽ cài Facebook SDK. Đây chính là mạng lưới thông tin dày đặc và đa dạng, thu thập vô vàn thói quen sở thích trên nhiều loại ứng dụng mà người dùng có thể không hề biết đến.
Để tối ưu cho quảng cáo, các marketer hầu hết đều cài bộ Facebook Pixel cho các website mà họ quản lý. Bản chất của Pixel một hệ thống thu thập dữ liệu. Quan sát của tôi cho thấy là có 100 nhà quảng cáo ở Việt Nam chạy FB Ads thì 99.9% trong số đó đều cài Pixel này, từ website của brand tới các website thương mại điện tử lớn nhất.
Mỗi lần người dùng bấm vào quảng cáo và mua hàng, các dữ liệu từ SDK và Pixel này sẽ truyền thông tin về Facebook. Điều này giúp cho quảng cáo của Facebook chính xác hơn và hiệu quả hơn dựa trên những tín hiệu từ khắp nơi truyền về. Nếu bạn còn chưa biết, eCommerce là ngành mang lại doanh thu cao nhất cho Facebook trong quý 3 năm 2020.
Với ATT, người dùng có quyền chọn từ chối việc chia sẻ thông tin đó nghĩa là Facebook sẽ không có được toàn bộ thông tin trên hành trình khách hàng như trước, bao gồm những gì họ đã làm trên apps hoặc trên website sau khi họ bấm vào quảng cáo. Họ chỉ có một lượng giới hạn dữ liệu từ các tài sản của họ như Facebook, Messenger hay Instagram.
Lookalike Audiences
Trong chính sách của Apple với lập trình trình viên nói rằng rằng họ không thể sử dụng email cho mục đích a) “Retargeting” quảng cáo và b) Tạo ra các nhóm Lookalike audiences.
Facebook cung cấp giải pháp mà các bên chạy quảng cáo Facebook Ads đều biết “Lookalike audiences”. Nhà quảng cáo upload danh sách các khách hàng lên Facebook, hệ thống của họ sẽ tạo ra một danh sách người dùng giống với những khách hàng đó dựa trên nhân khẩu học, hành vi và cách mà họ phản hồi, tương tác với quảng cáo.
Để hệ thống của Facebook làm việc này một cách hiệu quả, nó phải có khả năng gắn danh tính của người dùng với mọi hoạt động của họ trên web, bằng cách nhận sử dụng những thứ nhận dạng thiết bị (device identifiers) hay địa chỉ email. Hệ thống này không thể làm được điều đó với với những người dùng iPhone chọn từ chối (opt-out).
Kết quả là các nhãn hàng, các nhà quảng cáo sẽ chi tiêu ít hơn vì tập người dùng nhỏ hơn. Một số nhà phân tích đã dự đoán tác động của sự thay đổi này sẽ làm giảm 10% doanh thu của Facebook. Với một công ty có doanh thu 78,9 tỉ USD trong vòng 12 tháng mà nói, 10% tức là 7,8 tỉ USD. Miếng thịt này rất to và ngày một to hơn. Chỉ riêng quý 3, doanh thu của Facebook đã là 21.47 tỉ USD.
Mặc dù Android vẫn là hệ điều hành có nhiều người sử dụng nhất, nhưng về chi tiêu thì người dùng iOS mới thực sự là rộng tay.
Báo cáo của SensorTower cho biết năm 2019, doanh thu người dùng chi tiêu trên Apple App Store và Google Play ước tính là 83.5 tỉ USD. Trong đó:
- Người dùng iOS đã chi tiêu 54.2 tỉ USD
- Trong khi doanh thu từ người dùng Android chỉ 29.3 tỉ USD
- Nghĩa là người dùng iOS chiếm đến 65% chi tiêu.
Phân khúc có tiền nhất bị ảnh hưởng nên việc Facebook lời qua tiếng lại với Apple cũng là dễ hiểu.
Chia sẻ của Vũ Văn Hiển