Tội phạm tung tin giả chỉ bị phạt hơn chục triệu, báo chí viết tắt tên, truyền hình che mờ mặt. Cuộc chiến chống tin giả sẽ đi về đâu, nếu cộng đồng không được biết tên, biết mặt kẻ mắc lỗi – để giám sát và cảnh giác, để bao dung và giúp đỡ cho họ thực sự tỉnh ngộ?
Với việc danh tính được che đậy, tội phạm tung tin giả vẫn nhởn nhơ, trơ tráo. Chúng coi bị bắt nộp phạt ít tiền vào ngân sách là gặp hạn tí ti. Nguy cơ tái phạm là rất cao, nếu kẻ phạm tội không phải chỉ vô tình phát tán mà lại chính là kẻ quen thói xuyên tạc. Không tỉnh ra, người ta sẽ tiếp tục “nói mớ” trong cơn u mê kéo dài.
Ví dụ trường hợp của N.T.L tức Nguyễn Thúy L. L từng được làm quản lý marketing cho vài công ty có thương hiệu khá mạnh, vừa bị công an HBT phạt 12,5 triệu đồng vì tội tung tin giả liên quan Covid-19.
L bị công an bắt và đã nộp phạt, tội tung tin giả lên group có hàng chục nghìn thành viên là rõ ràng, báo Hà Nội Mới đã đăng tin bài về vụ việc. Nhưng kẻ phạm tội này vẫn trâng tráo đăng bài lên Facebook cá nhân tỏ ra bị vu khống.
Rõ ràng do báo đã viết tắt tên và không đăng ảnh mặt nó, nên nó tha hồ lấp liếm, thậm chí trơ trẽn kêu bị vu khống. Ô hay, thế ra báo chí đưa tin sai? Các cư dân Times City là nhân chứng việc nó tung tin đã khai gian? Bằng chứng trên báo là fake?
Như vậy, việc phạt tiền với L có hiệu quả không? Chắc chắn là không. Nó không hề có chút ăn năn mà còn cố gắng tỏ ra không liên quan, nó kêu gào là bị vu khống. Cố lấp liếm và luôn tìm cách tỏ ra trong sạch, một đặc trưng tâm lý của tội phạm nguy hiểm.
Nên nhớ, tung tin giả không phải là lỗi vi phạm giao thông nhỏ. Vượt đen đỏ, phóng nhanh vượt ẩu có thể gây chết nhiều lắm là vài chục người, và chính đứa gây tai nạn có thể chết ngay tại chỗ. Còn tung tin giả, có nguy cơ gây tổn hại nghiêm trọng đến rất nhiều người trong thời gian dai dẳng, mà kẻ tung tin giả vẫn nhởn nhơ. Phải chăng vì tin giả chưa gây chết người ngay như tai nạn, nên danh tính còn được cơ quan truyền thông che đậy như thể là thay đổi danh tính của nạn nhân hay nhân chứng quan trọng?
Trong 2 ngày qua tôi đăng tận 5 cái status về “L fake news” – nhắc đi nhắc lại việc này. Nhiều người nghĩ tôi đang ngùn ngụt thù oán cá nhân. Vì tôi đã viết stt dài nói rõ điều đó. Rằng Nguyễn Thúy L- kẻ từng làm tại TĐ Tân Á Đại Thành, Austdoor và DigiCity – đã gây thù chuốc oán với tôi và rất nhiều anh chị em đồng nghiệp, các nhà cung cấp, cả những người làm ở các bộ phận liên quan cùng công ty.
OK, thù oán cá nhân do va chạm công việc trong quá khứ, đó là kết luận nhanh chóng và có lý nhất của các bạn. Nhưng tôi xin nhắc, đó không phải là tất cả bức tranh rộng lớn mà nhãn quan chật hẹp của các bạn chưa đủ tầm để nhìn nhận hết.
Ngay bản thân tôi, khi nhìn nhận con người của N.T.L là kẻ mất dạy đến ghê tởm trong công việc, tôi cũng chưa đủ tầm nhìn cho trọn vẹn.
Bởi khi tôi bóc trần bản chất bẩn thỉu của Lan ở góc độ người trong ngành, thì không chỉ các bạn cùng ngành vào đồng tình mà còn có những anh chị em sống cùng cộng đồng dân cư với L đã lên tiếng khẳng định: L còn là một con virus tởm lợm trong đời sống xã hội.
Đó mới là bức tranh toàn cảnh về một tội phạm mắc hội chứng xuyên tạc và gây rối: làm phiền, làm tổn hại tới cộng đồng ở bất cứ đâu, trơ trẽn đánh vào tâm lý không ai muốn mất thời gian với việc KHÔNG GÂY CHẾT NGƯỜI.
Không gây chết người thì không sợ bị ai bỏ công tìm cách xử lý. Công an túm cổ phạt tiền, cũng không sợ vì có lên báo thì tên không viết rõ mà mặt không bị trưng lên. Cả cộng đồng tức điên cũng không thể làm gì vì đưa ra pháp luật cũng chỉ đến thế mà thôi. Vậy cứ lên FB cá nhân tỏ ra trong sạch, nói là bị vu khống, như thể không có gì xảy ra!
Sự nhân đạo của báo chí chính thống khi viết tắt tên của L, và không đăng ảnh nó, đã cho phép Lan trâng tráo chối tội như vậy.
Khác nào sự vô tâm vô tình của những ông bà doanh chủ quá bàng quan đã đặt L vào những vị trí quá với trí tuệ cũng như đạo đức của L, đã cho phép L chộp giật được một vài cơ hội khiến nó tự nhầm lẫn về năng lực của bản thân – thế là nó càng ăn nói bậy bạ, dựng chuyện bạt mạng.
Nhiều người nói không biết L ngu thật hay giả ngu. Ở cái tuổi U40 và được cho là có địa vị cũng như kinh tế tốt, gia đình trọn vẹn đẹp đẽ, lại có bằng cấp quốc tế… sao có thể ngu được? Giờ thì câu trả lời đã rõ rồi đấy. Là nó ngu thật.
Và cái ngu của nó được nuôi dưỡng bởi tất cả các yếu tố nói trên. Đặc biệt là việc danh tính của nó được che lại, khiến cho nó vẫn trâng tráo tỏ ra vô tội, trong sạch.
Xin nhắc lại, một đặc trưng tâm lý của tội phạm nguy hiểm là nhất định lấp liếm và tỏ ra trong sạch. Việc luật pháp và truyền thông nhà nước còn nhẹ tay với tội phạm tung tin giả, chắc chắc sẽ khiến một số kẻ sẵn sàng nộp phạt tiền như là một khoản mua view, chỉ để thoả mãn thói xuyên tạc. Nhưng còn nguy hiểm hơn nữa, chính là một lũ ngu và trâng tráo như trường hợp N.T.L, chúng vẫn không tỉnh ngộ, chúng vẫn bùng nhùng trong sự ngu bẩn của chúng với thói quen trục lợi từ xuyên tạc, dựng chuyện.
Những kẻ tung tin giả như L phải bị “cách ly cộng đồng” ngay, anh em bạn bè hãy unfriend nó, giúp nó cách ly. Sau này nó tử tế lên thì add lại. Đơn giản thế thôi. Những ai vẫn làm bạn với kẻ tung tin giả, tôi coi là F1 của kẻ mang mầm bệnh, tôi không thể giữ quan hệ.
Truyền thông Nhà Nước còn nhẹ nhàng, nhưng mạng xã hội hãy mạnh tay giúp kẻ mang mầm bệnh như L cách ly cộng đồng.
Bị khóa tài khoản thì đơn giản quá. Vẫn lên mạng mà không ai ngó ngàng mới nhục, mới tỉnh, mới chừa, mới hết sân mà nhổ bậy!
Nên nếu các bạn nghĩ rằng unfriend một kẻ tung tin giả là quá khó khăn, thì tôi thấy các bạn cũng mang mầm bệnh.
Những người làm marketing, làm truyền thông hàng ngày, cần phải mạnh mẽ chống lại thói xuyên tạc câu view. Ngành này vốn là vẽ ra các hình thức truyền thông lôi kéo sự chú ý và yêu thích của công chúng, càng phải bài trừ những con sâu mạt hạng xảo trá gây hại cho xã hội.
Đấy là quan điểm của tôi, một người làm marketing, làm truyền thông tiếp thị. Tôi nhất định không kết bạn với người cùng ngành tung fake news, nhất là thể loại bị công an bắt phạt tiền đưa lên báo chí mà vẫn trơ tráo kêu là bị vu khống.
Và vì tôi muốn giúp cộng đồng nhận thức nghiêm túc về tội phạm tung tin giả. Đây là TRÁCH NHIỆM XÃ HỘI của tôi, thời gian viết những điều này là thời gian hoạt động công ích mà tôi tình nguyện bỏ ra để giúp ích cho đời. Nhiều bạn không đánh giá cao việc này, nhưng tôi tin ai đã, đang, sẽ sống và làm việc, kiếm sống nhờ mạng xã hội sẽ nhìn ra giá trị của việc tôi làm.
Nước trong quá thì không có cá, người thật quá thì khó kiếm ăn. Nhưng mà cứ phải thật đi chứ. Chưa bao giờ xã hội cần con người thành thật như lúc này mà nhỉ?
Chia sẻ của Tú Bội Đào
