Cái này dành cho các đồng nghiệp trong ngành công nghiệp sáng tạo. Nếu bạn không thực sự quan tâm đến quảng cáo hay tiếp thị, đừng phí thời gian đọc status này và cuốn sách mà nó nhắc tới.
Hãy đi bắt Pokemon hoặc nằm dài hưởng thụ một gói body massage! Hôm nay là Chủ Nhật, bạn có toàn quyền thảnh thơi dành thời gian cho chính mình, bởi vì Chúa Trời cũng chọn hôm nay để nghỉ ngơi sau sáu ngày mệt bã vì sáng tạo.
Tên gốc của cuốn sách là “How to make it as an advertising executive” mà tôi sẽ dịch nó ra như tiêu đề của status này.
Nhưng cái tên tiếng Việt của nó – ĐỂ QUẢNG CÁO KHÔNG PHẢI LÀ QUẢNG CÁO – cũng khá thuyết phục. Bởi thật sự mà nói tôi không còn quan tâm đến cái tựa sách nữa, ngay khi quá thích thú với nội dung trong ruột.
Triếu gia Hy Lạp Socrates, một trong những người khai sinh nền triết học Phương Tây, dạy học trò thế này: “Employ your time in improving yourself by other men’s writings so that you shall come easily by what others have labored hard for.”
(Tận dụng thời gian của mình để cải thiện bản thân bằng cách đọc những thứ người khác viết ra nhé, để các trò sẽ dễ dàng đoạt được cái mà người khác đã phải lao động cực nhọc mới có được!)
Tôi cho rằng cuốn sách này chính là một trong những “thứ người khác viết ra” mà cụ Socrates nhắc tới. Tác giả cuốn sách là một người dày dặn kinh nghiệm trong nghề sáng tạo quảng cáo, như bìa sách đã giới thiệu ngắn gọn:
“Simon Veksner là một copywiter của Bartle Bogle Hegarty, London, nơi ông tạo ra các chiến dịch quảng cáo cho rất nhiều thương hiệu như Levi’s, Audi và Barnardo. Trước đó, ông đã làm việc cho DDB London 7 năm.
Ông đã giành được trên 50 giải thưởng trong 16 năm làm việc với vai trò chuyên gia sáng tạo và là giám khảo thường xuyên của D&AD. Trước khi tham gia vào lĩnh vực quảng cáo, ông là một nhà báo hợp tác với các tờ The Independent, The Guardian và The Sunday Times.”
Người viết lời tựa cho cuốn sách cũng là một tên tuổi lớn của ngành quảng cáo thế giới, ông David Droga. Bạn có thể tìm hiểu về ông trên Wikipedia hoặc các nguồn khác trên mạng. Nhưng để giúp bạn tiết kiệm thời gian, tôi có thể tóm gọn lại thế này:
Trước khi khởi nghiệp năm 2006, David Droga từng có 4 năm làm ECD cho Saatchi & Saatchi London và 3 năm làm CD toàn cầu cho Publicis Worldwide.
Dưới “triều đại” của anh, các agency này đều giành các giải thưởng quảng cáo quốc tế danh giá. Anh khởi nghiệp bằng một creative agency mang tên Droga5, giành nhiều giải thưởng đáng nể như “agency of the year” hay “top 10 campaigns of the decade” được trao bởi những đơn vị truyền thông uy tín trong ngành quảng cáo toàn cầu.
Nếu bạn thắc mắc ECD hay CD trong đoạn văn trên là gì, bạn cũng có thể tìm hiểu bằng internet. Nhưng có một cách hay hơn, đó là mua cuốn sách này – ĐỂ QUẢNG CÁO KHÔNG PHẢI LÀ QUẢNG CÁO – rà soát mục lục xem “Bảng thuật ngữ” ở trang nào, mở bảng đó ra và tra cứu. (Tôi lại tiết kiệm thời gian cho bạn nhé, mục lục nằm ở ngay đầu cuốn sách, còn bảng thuật ngữ ở trang 193.)
Đó cũng là cách mà tôi muốn bạn áp dụng khi đọc cuốn sách này. Trước tiên hãy đọc bảng thuật ngữ! Bạn cần nắm được cách khái niệm quan trọng nhất đối với sự nghiệp của một người hành nghề sáng tạo.
Nếu bạn chưa biết gạo, bếp, củi, lửa, hay nồi cơm điện là gì, bạn không thể làm đúng quy trình nấu cơm theo một cuốn sách dạy nấu ăn, đúng không?
Còn nếu bạn đã nắm khá rõ những khái niệm tồn tại trong nghề làm sáng tạo quảng cáo, thì xin chúc mừng vì bạn có thể bắt đầu tiếp thu ngay những điều Veksner diễn giải. Anh ấy xứng đáng là một “coach” rất xịn với cuốn giáo trình đào tạo này.
Ngay từ mục lục của cuốn sách (mà tôi thấy nó được trình bày như là một mục lục của cái proposal cho một chiến dịch vậy), bạn sẽ thấy tác giả giúp bạn ước định được một bức tranh tổng thể về con đường sự nghiệp của bạn:
- Nên bắt đầu ra sao, cần làm gì để phát triển và vươn cao, bao giờ thì khởi nghiệp, và cả cách chuẩn bị tình thần mà về hưu;
- Cách phân biệt copywriter với AD, định hướng để trở thành CD;
- Sẽ phải làm việc với những ai, phối hợp và ứng xử thế nào để đạt hiệu quả;
- Cách xác định khi nào ưu tiên tiền bạc và khi nào ưu tiên cơ hội;
- Ăn mặc thế nào, tham gia các hoạt động gì;
- Mặc cả lương lậu ra sao, chuẩn bị tài chính khởi nghiệp thế nào;
- Đạo đức nghề nghiệp, tầm quan trọng của các giải thưởng, cách để cưỡng lại sức hút của scam ads; … vân vân.
Thậm chí một số mảng miếng trong cái gọi là “agency life” sẽ được hé mở cho bạn biết mình sẽ đặt chân vào thế giới thế nào. Tóm lại, tất tật những gì bạn mong muốn được một vị tiền bối, một đàn anh chia sẻ cho bạn trong cuốn sách này đều có.
Với cá nhân tôi, thực sự tôi đã bị nghẹt thở khi anh ấy còn chia sẻ cách đối phó với những “dự án tẻ nhạt”. Trong 9 năm duyên nợ với quảng cáo, đặc biệt ở vai trò editorial writer (nôm na viết “bài PR” đăng báo), tôi đã luôn áp dụng 1 trong 3 cách mà anh
Ấy chỉ ra. Đó là cách thứ 3. Cụ thể đó là cách gì, bạn có thể đọc trong chương 8.
Tôi cũng rất biết ơn khi tác giả, vốn bắt đầu sự nghiệp sáng tạo nội dung với tư cách nhà báo, cài các bài phỏng vấn vào trong sách. Đó là những bài phỏng vấn các ECD, CD cấp cao, các chuyên gia sáng tạo của các agency quảng cáo danh tiếng ở Mỹ, Anh, Braxin…
Ở chương 10, bài phỏng vấn Amir Kassaei, một CD cấp cao ở DDB Đức, đã làm tôi sửng sốt
Với câu hỏi và câu trả lời cuối cùng:
- Ông có thể nói vài lời cuối không?
- Nếu những người làm quảng cáo như chúng tôi không tự mình phát triển và thay đổi từ vị trí người cung cấp dịch vụ giao tiếp thành người tư vấn sáng tạo trong vòng 5 năm tới, thì chúng tôi không có quyền được tồn tại.
Tôi nghĩ đó cũng là thông điệp mà tác giả muốn đưa đến toàn bộ những ai muốn
phát triển sự nghiệp sáng tạo quảng cáo của mình. Chúng ta cần “tự mình phát triển và thay đổi” ngay khi chúng ta xác định được vị trí mà mình cần tiến tới. Điều chúng ta cần trước tiên là “tồn tại” chứ không phải là “thành công”.
Nếu đối với quảng cáo,
“Thành công là thay đổi hành vi của người tiêu dùng, thúc đẩy họ hành động, thì đối với cuốn sách “để quảng cáo không phải là quảng cáo này” là thay đổi hành vi của tôi, thúc đẩy tôi hành động. Bạn biết không, thời gian dài tôi bị stress vì 100% khách hàng không gửi brief đàng hoàng để tôi có thể lập tức sáng tạo nội dung cho họ một cách hiệu quả.”
Sau khi đọc cuốn sách này, tôi mới hiểu rằng muốn tồn tại mà không stress và cảm thấy mọi dự án đều tẻ nhạt, thì chính tôi phải làm ra một cái form để đưa cho khách hàng.
Đó là cái form để họ điền thông tin vào mà không cần hiểu rằng đó là một bản brief quý báu dành cho copywriter.
Và sau khi nhận brief, tôi có thể dễ dàng quyết định mình có nhận phục vụ dự án của họ không. Và nếu khách hàng tha thiết mời tôi tham gia? Họ buộc phải cho account/planner đến gặp tôi để tôi training làm brief cho đến khi nào tôi hài lòng thì thôi. Ôi, tại sao tôi không nghĩ ra điều này sớm hơn nhỉ?
Các đồng nghiệp thân mến, tôi đã hưởng lợi từ cuốn sách này như vậy đấy. Đúng như lời tựa mà anh Droga đã viết:
“Tôi hi vọng bạn sẽ chắt lọc được từ cuốn sách này một vài kinh nghiệm và hành động có thể mang tới thành công.”
Bản thân tôi thì không coi trọng thành công lắm. Nhưng chí ít tự tạo điều kiện làm việc dễ thở hơn cho mình được cũng là một cách để tồn tại trong nghề rất hay ho có phải không?
Chúc các bạn cũng nhặt nhạnh được vài điều thú vị và có ích từ cuốn sách này!
Xin chia sẻ thêm:
Không hẳn vì sự nghiệp sáng tạo của tác giả, thật trùng hợp, cũng bắt đầu từ làm báo, mà tôi dễ dàng tiếp thu cuốn sách. Thực tế là tôi đã có 11 năm trong nghề sáng tạo nội dung, và duyên nợ với quảng cáo tính đế
n nay cũng phải gần 9 năm – điều đó có nghĩa là tôi hoàn toàn có thể kiểm chứng được tác dụng của cuốn sách này đối với bất cứ ai muốn tìm hiểu về cách làm việc trong ngành quảng cáo.
Đọc xong cuốn này tôi xin giật một cái tít cho riêng mình: Làm thế nào để trở thành một kẻ chuyên sáng tạo quảng cáo mà không ghét công việc sáng tạo quảng cáo?
Chia sẻ bởi Đào Bội Tú
